Έκθετη η Ελλάδα σε περίπτωση σεισμού – δις χάνουν οι Ασφαλιστικές από την χαμηλή διείσδυση

Ύδρα – 2016:Η δεύτερη μέρα του Συνεδρίου είχε θέμα τις Φυσικές Καταστροφές και συγκεκριμένα την ασφάλιση σεισμού που είναι και το πιο «κοντινό» στην Ελλάδα γεγονός.Κοινή διαπίστωση μεταξύ των ομιλητών, το «ασφαλιστικό κενό» στην κάλυψη των φυσικών καταστροφών: η μεγάλη δηλαδή, απόσταση μεταξύ του ασφαλισμένου κινδύνου και του πραγματικού οικονομικού κινδύνου.

Ρεπορτάζ: Χρ. Μωράκη

Ένας Έλληνας, ο κ. Μιλτιάδης Νεκτάριος, καθηγητής Ασφάλισης του ΠΑΠΕΙ, ένας ειδικός στο Underwriting φυσικών καταστροφών από την Swiss Re, o Μεξικανός κ. Pavel Huerta Uribe και ο Φιλιππινέζος Butch Bacani, Πρόεδρος της Πρωτοβουλίας των Ηνωμένων Εθνών για Βιώσιμη Ανάπτυξη στην Ασφάλιση παρουσίασαν εξαιρετικά ενδιαφέροντα στοιχεία, υπό την καθοδήγηση και τον συντονισμό του Νότη Βαγιακάκου, Managing Director HDI Global SE Hellas, Προέδρου της Επιτροπής Περιουσίας, Αντασφαλίσεων, Μεταφορών και Σκαφών της Ένωσης.

Κοινή διαπίστωση μεταξύ των ομιλητών, το «ασφαλιστικό κενό» στην κάλυψη των φυσικών καταστροφών: η μεγάλη δηλαδή, απόσταση μεταξύ του ασφαλισμένου κινδύνου και του πραγματικού οικονομικού κινδύνου.

Τα τελευταία δέκα χρόνια, το 70% της οικονομικής ζημίας λόγω φυσικών καταστροφών (1,3 τρις δολάρια) ήταν ανασφάλιστο.

Αυτό ισχύει κυρίως για τις ΗΠΑ, για την Ιαπωνία και την Κίνα. Όμως και στην Ευρώπη, είχαμε πρόσφατα το παράδειγμα της Ιταλίας. Δεκάδες έχασαν τη ζωή τους και χιλιάδες μένουν πλέον σε καταυλισμούς. Η «ασφαλισμένη» ζημία υπολογίζεται γύρω στα 200 εκ. ευρώ – εύκολα μπορεί να υπολογίσει κανείς ότι η συνολική αποτίμηση της καταστροφής θα αντιστοιχεί σε δισεκατομμύρια ευρώ.

Η ασφάλιση καταστροφών προσφέρει τεράστια περιθώρια ανάπτυξης στην παγκόσμια ασφαλιστική βιομηχανία. Στην Ελλάδα σύμφωνα με μελέτη της Swiss Re, οι ετήσιες απώλειες από την υπο-ασφάλιση υπολογίζονται ότι φτάνουν τα 600 εκ. ευρώ. Στη χώρα μας, το «ασφαλιστικό κενό» υφίσταται σε ποσοστό 92,6%.

  • Στην Ελλάδα, υπάρχουν 7,5 εκ κατοικίες με το 56% αυτών να συγκεντρώνεται σε τρεις περιοχές: Αθήνα-Πειραιάς, Θεσσαλονίκη, Μακεδονία.
  • Σε ποσοστό 67% είναι κατοικίες που χτίστηκαν μετά το 1984 ενώ σε ποσοστό 53% χτίστηκαν μετά το 1995
  • Μόλις 982.00 εξ αυτών (ποσοστό 13%) είναι ασφαλισμένες (στοιχεία 2013)
  • Η χαμηλότερη διείσδυση παρατηρείται σε Εύβοια, Θεσσαλονίκη, Ηράκλειο Κρήτης. Η υψηλότερη σε Στερεά Ελλάδα, Πάτρα, Δωδεκάνησα.
  • Το κόστος αντικατάστασης σε περίπτωση σεισμού υπολογίζεται στα 700 δις ευρώ περίπου
  • Ο άνω υπολογισμός γίνεται με βάση κατοικία έκτασης 85 τ.μ. ανά μέσο όρο, με κόστος αντικατάστασης 1000 ευρώ ανά τ.μ. (πηγή: Υπουργείο Οικονομικών).
  • Με ποσοστό ασφάλισης 13% το ασφαλισμένο ποσό υπολογίζεται στα 86 δις. Αν η διείσδυση έφτανε το 25% το ασφαλισμένο ποσό θα έφτανε τα 169 δις και αν έφτανε το 50% τότε το νούμερο θα ήταν 342 δις.
  • H Ελλάδα έχει την μεγαλύτερη έκθεση σε κίνδυνο σεισμού στην Ε.Ε. – το 1999 είχαμε τις μεγαλύτερες ζημίες που έχουν καταγραφεί ποτέ (4,5 δις ευρώ), με εξαίρεση ενδεχομένως την πρόσφατη καταστροφή στην Ιταλία. Ταυτόχρονα, είμαστε η μόνη χώρα που δεν έχει προβεί σε κάποιου είδους ασφαλιστικό διακανονισμό για την προστασία των ιδιωτικών κατοικιών.

Αυτό τόνισε πολλές φορές κατά την διάρκεια της αναλυτικής του παρουσίασης και ο Καθηγητής Ασφάλισης του Πανεπιστημίου Πειραιά κ. Μιλτιάδης Νεκτάριος:

Η σύμπραξη μεταξύ ιδιωτικού και δημοσίου φορέα για την αντιμετώπιση ενός καταστροφικού σεισμού έχει υλοποιηθεί σε όλες τις χώρες των Βαλκανίων και στην Τουρκία, αλλά όχι στην Ελλάδα.

Φαίνεται ότι ακόμη και στα ανώτερα επίπεδα Ηγεσίας δεν έχει γίνει ακόμη πλήρως αντιληπτό πόσο ζωτικής σημασίας είναι να δημιουργηθούν στρατηγικές συμμαχίες μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα πριν να συμβεί ένα καταστροφικό γεγονός, παρατήρησε.

Οι Κυβερνήσεις, σε αντίθεση με αυτό που πιστεύει και προσδοκά ο λαός, είπε, δεν έχουν τους πόρους που απαιτούνται για να καλύψουν τέτοιου είδους καταστροφές. Η προ-χρηματοδότηση είναι λοιπόν ο μόνος τρόπος να υπάρξουν τα χρήματα διαθέσιμα, τη στιγμή που θα χρειαστεί. Δηλαδή το επόμενο λεπτό της καταστροφής, χωρίς να πρέπει η χώρα να καταφύγει στην ξένη ανθρωπιστική βοήθεια. Η Κυβέρνηση δυστυχώς δεν μπόρεσε να καλύψει περισσότερο από 1 δις στο σεισμό του 1999 – τα υπόλοιπα 3,5 δις καλύφθηκαν από τον ιδιωτικό τομέα και τις εταιρείες υποδομών.

Επειδή ωστόσο φυσικές καταστροφές δεν συμβαίνουν κάθε μέρα, οι ασφαλιστές έχουν την δυνατότητα και τους τρόπους να χτίσουν αποθεματικά. Σε πολλές χώρες όπως η Ιαπωνία αυτό είναι υποχρεωτικό δια νόμου. Διαφορετικά μπορεί μια κρατική εταιρεία ζημιών να σχεδιάσει και να κοστολογήσει την κάλυψη, η οποία στη συνέχεια θα μπορούσε να διανεμηθεί από τον ιδιωτικό τομέα –κάτι παρόμοιο συμβαίνει για παράδειγμα στην Τουρκία και την Ισπανία, σύμφωνα με τον Μιλτιάδη Νεκτάριο.

Αρκεί ο δημόσιος τομέας να καταφέρει να δει το ζήτημα ως προτεραιότητα, είπε, υπέρ και άνω πολιτικών σκοπιμοτήτων και κομμάτων.

Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση δεν θα είναι εύκολη. Η απόπειρα που έγινε πριν χρόνια στις γεωργικές ασφαλίσεις ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί. Το ίδιο ισχύει και στον τομέα των συντάξεων και της υγείας, όπου η αναγκαιότητα της σύμπραξης επισημαίνεται διαρκώς όμως στην πράξη δεν σημειώνεται καμία απολύτως πρόοδος.

Οι τελευταίες συζητήσεις με την Κυβέρνηση έγιναν το 2013, επεσήμανε στην παρέμβασή του και ο Νότης Βαγιακάκος, και δεν οδήγησαν πουθενά, παρότι η προσφορά προς την Πολιτεία ήταν γενναιόδωρη – αρχικά προβλεπόταν προστασία του χαρτοφυλακίου και στη συνέχεια, μετά την εφαρμογή της υποχρεωτικής νομοθεσίας το μερίδιο της Πολιτείας θα αυξανόταν. Η πρόταση βρίσκεται ακόμη στα συρτάρια.

Γεγονός παραμένει ότι καμία από τις δύο πλευρές δεν μπορεί να αναλάβει τον κίνδυνο μόνη της. Και έτσι όλο το ρίσκο είναι τώρα πάνω στην κοινωνία…

Ούτε οι ασφαλιστές έχουν ασφάλιση σεισμού…

Η αλήθεια είναι, είπε ο Μεξικάνος κ. Pavel Huerta-Uribe, ότι ακόμη και οι ίδιοι οι ασφαλιστές δεν έχουν ασφάλιση σεισμού. Πολύ συχνά, όταν ρωτά ανά τον κόσμο ακροατήρια, ποιός εκ του κοινού έχει ασφάλιση σεισμού, πολύ λίγοι ασφαλιστές σηκώνουν το χέρι τους!

Ξεχώρισε ωστόσο 6 σημαντικούς παράγοντες στους οποίους οφείλεται η απροθυμία του κοινού:

  • Άγνοια του κινδύνου
  • Έλλειψη εμπιστοσύνης στην ασφαλιστική βιομηχανία – συχνά δεν πραγματοποιεί όσα υπόσχεται ή δεν ανταποδίδει τα όσα εισπράττει
  • Υπερβολική εμπιστοσύνη στην Κυβέρνηση – γιατί να πληρώσω για κάτι που η Κυβέρνηση το κάνει δωρεάν;
  • Δυσκολία στην αντίληψη και κατανόηση του προϊόντος
  • Δυσπιστία έναντι στην επάρκεια της κάλυψης ( οι ασφαλιστές έχουν την τάση να κατασκευάζουν καλύψεις όπως συμφέρουν τους ίδιους όχι όπως τις θέλουν οι πελάτες. Δεν είναι καιρός να βγάλουν το κεφάλι τους από την άμμο, αναρωτήθηκε ο κ. Uribe.)
  • Πολυπλοκότητα στη διαδικασία μέχρι να ολοκληρωθεί η ασφάλιση.
  • Υπερβολικό ή λάθος κόστος (μη ρεαλιστική τιμολόγηση προϊόντος).

Ο κόσμος πιστεύει ότι η ασφάλιση φυσικών καταστροφών είναι ακριβή γιατί δεν μπορεί να δει την αξία της. «Γιατί να θυσιάσω χρήματα κάθε μήνα από το μισθό μου για να πληρώσω για κάτι που στατιστικά συμβαίνει μια φορά στα 100 χρόνια και μάλιστα έχει ήδη συμβεί π.χ. 30 χρόνια πριν (και άρα είναι σχεδόν απίθανο να ξανασυμβεί σε αυτήν εδώ τη ζωή;» Αυτός είναι ο συλλογισμός του μέσου υποψήφιου πελάτη, τόνισε ο κ. Uribe και μάλλον δεν έχει καθόλου άδικο.

Χαρακτηριστικό ήταν αυτό που επεσήμανε η Γενική Διευθύντρια της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών κ. Μαργαρίτα Αντωνάκη.

Η κ. Αντωνάκη υπενθύμισε ότι μετά τον μεγάλο σεισμό της Καλαμάτας, πολύς κόσμος, σοκαρισμένος από το γεγονός, έσπευσε να ασφαλιστεί. Όμως μόλις ένα χρόνο μετά, οι περισσότεροι, με τις αναμνήσεις να ξεμακραίνουν, έπαψαν σταδιακά να πληρώνουν το ασφάλιστρό τους και η αγορά επέστρεψε στα προηγούμενα μεγέθη.

Είναι στο χέρι της Διαμεσολάβησης να καταφέρει να δείξει την αξία της κάλυψης σε σχέση με την τιμή της, υποστήριξε ο Μεξικανός Underwriter. Αυτό σίγουρα δεν θα συμβεί, κατέληξε, όταν ο Διαμεσολαβητής συναλλάσεται με τον πελάτη μία φορά το χρόνο, για να του υπενθυμίσει να ανανεώσει το συμβόλαιό του…

Δυστυχώς στη δουλειά μας, είμαστε αναγκασμένοι να ασχολούμαστε μονίμως με τις συμφορές και τις καταστροφές, παρατήρησε στο κλείσιμο της συζήτησης ο κ. Βαγιακάκος. «Και γι’ αυτό πρέπει να κρατάμε τη συζήτηση ζωντανή και τα μάτια μας ανοιχτά. Ο πλανήτης, η φύση, δεν υπακούει σε κανόνες – μηχανισμούς και κανόνες οφείλουμε και μπορούμε να θέσουμε μόνο εμείς οι ίδιοι, ώστε να είμαστε σε θέση να επιβιώσουμε αν και όταν, μας βρει μια μεγάλη φυσική καταστροφή».

Πηγή άρθρου: underwriter.gr